Beschermingsbewind, curatele en mentorschap
Beschermingsbewind (of: bewindvoering dan wel onderbewindstelling) ondercuratelestelling (of: curatele) en mentorschap zijn verschillende maatregelen om mensen te beschermen die zelf niet goed beslissingen kunnen nemen en/of niet goed voor zichzelf kunnen zorgen. Het kan hierbij gaan om persoonlijke en financiële zaken. In deze blog zullen wij deze maatregelen kort toelichten alsmede een aantal belangrijke verschillen tussen deze maatregelen behandelen.
Mentorschap: persoonlijke zaken
Als iemand niet meer (goed) voor zijn persoonlijke zaken kan zorgen, kan hij of zij een mentor krijgen om te helpen. De mentor beslist dan bijvoorbeeld over de verzorging en de begeleiding of de behandeling van de betrokkene. Mentorschap is geregeld in titel 20 van BW 1 (vanaf artikel 1:450 BW). Van mentorschap vindt geen openbaarmaking plaats.
Het gaat bij mentorschap dus om de bescherming van mensen die niet ten volle in staat zijn om hun eigen niet-vermogensrechtelijke belangen zelfstandig te behartigen. De mentor neemt beslissingen op het persoonlijke vlak en heeft de plicht om de betrokkene zoveel mogelijk zelf te laten beslissen en om het zelfstandig optreden van de betrokkene te bevorderen.
Beschermingsbewind: financiële zaken
Als iemand niet meer (goed) voor zijn financiële zaken kan zorgen, kan hij of zij een bewindvoerder krijgen om hem/haar daarbij te helpen. De bewindvoerder behartigt dus iemands financiële belangen en dit strekt zich uit tot het beheer van alle goederen die onder bewind zijn gesteld.
Beschermingsbewind is geregeld in titel 19 van BW 1 (vanaf artikel 1:431 BW). De wettelijke regeling beoogt een mogelijkheid tot bescherming te bieden van meerderjarigen die ten gevolge van hun lichamelijke en/of geestelijke toestand niet in staat zijn zelfstandig hun vermogensrechtelijke belangen te behartigen.
In tegenstelling tot het hiervoor benoemde mentorschap, gaat het bij bewind dus om vermogensrechtelijke belangen (dus: financiële zaken). Beschermingsbewind kan onder andere wegens verkwisting of het hebben van problematische schulden worden ingesteld. Deze bewinden staan in het openbare curatele- en bewindregister.
Curatele: persoonlijke en financiële zaken
Als iemand zowel zijn persoonlijke als financiële zaken niet meer zelf (goed) kan regelen, dan kan hij of zij een curator krijgen om te helpen. Een curator beslist bijvoorbeeld over geld, verzorging, verpleging, behandeling of begeleiding van de betrokkene. Alle lopende ondercuratelestellingen staan in het openbare curatele- en bewindregister.
Curatele is geregeld in titel 16 van BW 1 (vanaf artikel 1:378 BW). Curatele is de meest vergaande vorm van (civielrechtelijke) bescherming van personen die tijdens hun meerderjarigheid op grond van een bepaalde oorzaak niet ten volle in staat zijn hun eigen belangen zelfstandig te behartigen.
Het beschermingsbewind – en ook het mentorschap – is dus een minder vergaande maatregel dan een ondercuratelestelling.
Handelingsbekwaam of handelingsonbekwaam?
Als iemand 18 jaar wordt, dan is hij of zij handelingsbekwaam. Dit wil zeggen dat hij of zij rechtshandelingen kan verrichten (zonder toestemming van een ouder of voogd) die in beginsel niet meer kunnen worden teruggedraaid. Denk hierbij aan het kopen van een fiets of auto of het afsluiten van een abonnement.
Iemand die onder curatele is gesteld, is echter handelingsonbekwaam. De onder curatele gestelde kan vanaf de dag dat de ondercuratelestelling is uitgesproken geen rechtsgeldige rechtshandelingen meer verrichten (tenzij er toestemming van de curator is). Dit laatste is anders bij mentorschap en onderbewindstelling. In deze laatste situaties blijft de betrokkene handelingsbekwaam. In het kort kan iemand van wie de goederen onder bewind staan daarover alleen beschikken met medewerking van de beschermingsbewindvoerder of met een machtiging van de kantonrechter.
Juridische vragen?
Legal8 houdt zich bezig met het adviseren van bewindvoerders. Heeft u als bewindvoerder vragen over het bovenstaande of over andere kwesties? U kunt uiteraard contact opnemen met een van onze juristen. Wij zijn u graag van dienst.
Legal8 Advocaten en Bedrijfsjuristen
info@legal8.nl
23-08-2017
