Als u als bewindvoerder bijzondere bijstand voor een betrokkene aanvraagt voor de kosten van bewindvoering, dan kan de gemeente om aanvullende documenten vragen ter beoordeling van de financiële situatie van de betrokkene. De Centrale Raad van Beroep heeft in een recente uitspraak beslist dat het overleggen van de beschikking van de rechtbank waarin de onderbewindstelling is uitgesproken volstaat voor de vraag of de kosten noodzakelijk zijn.
Aanvraag buiten behandeling
In deze casus had de onderbewindgestelde (de betrokkene) ingevolge de Participatiewet een aanvraag voor bijzondere bijstand ingediend voor de kosten van bewindvoering. De gemeente verzocht vervolgens om het verzoekschrift tot onderbewindstelling aan de rechtbank. De betrokkene was van mening dat het verzoekschrift niet nodig was voor de beoordeling van de aanvraag. De gemeente besloot de aanvraag buiten behandeling te stellen, waartegen de betrokkene vervolgens in bezwaar en uiteindelijk in beroep ging. De rechtbank vernietigde het besluit van de gemeente, omdat de door de betrokkene overlegde stukken voldoende zijn om de aanvraag te kunnen beoordelen.
De gemeente ging tegen deze uitspraak in hoger beroep, omdat zij van mening was dat de verzochte gegevens wel noodzakelijk zijn voor de beoordeling van de aanvraag. Met name voor de vraag of mogelijk sprake is van een goedkopere adequate voorziening, en ook om de noodzaak van verdere bijstandsverlening te verifiëren.
Noodzaak kosten bewindvoering
De Centrale Raad van Beroep overweegt dat de gemeente ingevolge artikel 35 lid 1 van de Participatiewet dient te beoordelen of:
- de kosten waarvoor bijzondere bijstand wordt gevraagd zich voordoen, vervolgens
- die kosten in het individuele geval van de alleenstaande of het gezin noodzakelijk zijn, en daarna
- die kosten voortvloeien uit bijzondere omstandigheden.
Met betrekking tot de tweede vraag, of de kosten noodzakelijk zijn, verwijst de Raad naar een eerdere uitspraak van 21 augustus 2001, ECLI:NL:CRVB:2001:AD3836. In deze uitspraak heeft de Raad reeds vastgesteld dat het noodzakelijk zijn van de kosten van bewindvoering al is beantwoord door de kantonrechter die de onderbewindstelling heeft uitgesproken en dat de noodzaak tot onderbewindstelling daarmee uitgangspunt voor de gemeente dient te zijn. De Raad beoordeelt vervolgens dat dit uitgangspunt ook in dit specifieke geval geldt:
De toets of de voorziening voor de betrokkene het meest passend en adequaat is, ligt dus reeds besloten in de beschikking van de rechtbank. De rechtbank heeft dan ook terecht geoordeeld dat ook in het kader van de PW (red. Participatiewet) de noodzaak tot financiële belangenbehartiging in de vorm van onderbewindstelling voor appellant (red. de gemeente) uitgangspunt dient te zijn indien een beschikking tot onderbewindstelling is gegeven.
Instrumenten voor de gemeente
Voor zover de gemeente de betreffende documenten opvraagt om de noodzaak van verdere bijstandsverlening te verifiëren, nadat de bijzondere bijstandsverlening een aanvang heeft genomen, stelt de Raad dat de gemeente andere instrumenten ter beschikking heeft om dit te beoordelen, waaronder overleg met de bewindvoerder over mogelijke alternatieven.
Praktijk
Een besluit tot afwijzing van een aanvraag, of in dit geval een buiten behandeling stellen van de aanvraag, hoeft niet zonder meer te betekenen dat dit op de juiste gronden geschiedt. Voor vele zal onderbewindstelling een hoge kostenpost zijn. De gemeente constateert dit ook en ziet de aanvraag voor bijzondere bijstand stijgen. Bij de beoordeling van een aanvraag voor bijzondere bijstand krijgt de gemeente een zekere ruimte om beleidsregels vast te stellen en deze beleidsregels verschillen dan ook per gemeente. Dit geldt echter niet voor de vraag die aan de twee bovengenoemde uitspraken ten grondslag ligt. De gemeente is niet bevoegd aanvullende gegevens op te vragen – anders dan de beschikking tot onderbewindstelling – met als doel de noodzaak voor de (hoogte van de) kosten van bewindvoering te kunnen beoordelen. Daar heeft de kantonrechter zich immers al over gebogen en de noodzaak staat dan ook vast.
Deze uitspraak is via de volgende link te lezen: uitspraak.
Juridische vragen
Heeft u nog vragen over het bovenstaande? Neem dan eens contact met een van onze juristen op. Wij zijn u graag van dienst.
Legal8 Advocaten & Bedrijfsjuristen
29-08-2017
