De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft onlangs haar visie gepubliceerd over het testen van werknemers op alcohol, drugs of geneesmiddelen. De AP stelt dat werknemers tijdens werktijd alleen op het gebruik van op alcohol, drugs of geneesmiddelen getest mogen worden als daar specifieke wetgeving voor is. Voert een werkgever een dergelijk test uit zonder dat daar specifieke wetgeving voor is, dan is dat in strijd met de privacywet (AVG).
AVG en bijzondere persoonsgegevens
Volgens de AP zijn de resultaten/uitkomsten van tests op alcohol, drugs of geneesmiddelen bijzondere persoonsgegevens en met bijzondere persoonsgegevens dient men extra voorzichtig te zijn. In principe is het verwerken van bijzondere persoonsgegevens zelfs verboden. Om dergelijke gegevens te mogen verwerken, heeft de privacywet een uitzondering gemaakt: er dient specifieke wetgeving voor het testen op alcohol, drugs of geneesmiddelen te zijn.
Specifieke wetgeving voor tests
Slechts voor een beperkt aantal beroepen is dergelijke specifieke wetgeving voor het testen op alcohol, drugs of geneesmiddelen. De AP wijst bijvoorbeeld naar specifieke wetgeving voor de lucht- en zeevaart. Piloten en schippers kunnen tijdens werktijd dus aan dergelijke tests worden onderworpen. Maar voor veel meer beroepen geldt dat werkgevers hun werknemers aan dergelijk tests willen onderwerpen, mede in het kader van de veiligheid. Denk bijvoorbeeld aan de chemische industrie en functies waarbij (andere) voertuigen bereden moeten worden. Werkgevers hebben hierin een arbeidsrechtelijke zorgplicht, echter de privacywetgeving belet hen dergelijke tests te doen. De AP snapt werkgevers wel en oordeelt ter zake:
De AP begrijpt dat werkgevers zich verantwoordelijk voelen voor de veiligheid op de werkvloer en dat problemen met alcohol, drugs en geneesmiddelen daarvoor een bedreiging kunnen vormen. Maar ze kunnen niet zomaar van alle medewerkers eisen dat ze meewerken aan een alcohol, drugs of geneesmiddelentest. Resultaten van alcohol- drugs- of geneesmiddelentests zijn gezondheidsgegevens. Volgens de privacywet mag een organisatie deze gegevens niet zomaar verwerken. Dit mag alleen als daarvoor een wettelijke uitzondering bestaat.
De AP kan zich goed voorstellen dat bedrijven die de mogelijkheid willen hebben om personen in de uitoefening van een risicovol beroep te testen op het gebruik van alcohol, drugs of geneesmiddelen een verzoek indienen bij de wetgever om de wettelijke mogelijkheden op dit gebied te onderzoeken.
De roep om Nederlandse wetgeving op dit gebied wordt steeds luider. Op grond van artikel 88 AVG is het lidstaten toegestaan nadere regels vast te stellen op dit gebied. Het is aan onze wetgever om hiervan gebruik te maken en om het systeem voor dergelijke controles uit te breiden.
HR-beleid
Ondanks het voorgaande is het voor werkgevers van groot belang om een goed HR-beleid te maken en te hanteren. Dat een alcohol- of drugstest wellicht niet is toegestaan, betekent niet dat het gebruik van een goed HR-beleid niet belangrijk is. Dat is wel degelijk zo. Hierin kan onder meer worden vastgelegd dat het gebruik van dergelijke middelen tijdens werktijd verboden is en arbeidsrechtelijke consequenties zal meebrengen. Wij kunnen u bijstaan met het opstellen en gebruiken van een goed HR-beleid.
Juridisch advies / advocaat
Heeft u nog vragen over het bovenstaande? Neem dan eens contact met een van onze juristen/advocaten op. Wij zijn u graag van dienst.
Legal8 Advocaten & Bedrijfsjuristen
27-03-2019
