Veel Nederlandse werkgevers hebben alleen werknemers in dienst die binnen de landsgrenzen werken. Het zal u dan ook niet verbazen dat in die situaties het Nederlandse Recht van toepassing is. Dit kan anders zijn als u als werkgever te maken heeft met een werknemer die ook buiten de landsgrenzen arbeid verricht. Dan is de vraag welk rechtstelsel van toepassing is op een (overwegend) internationaal opererende werknemer niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Zelfs niet als partijen een rechtskeuze in de arbeidsovereenkomst gemaakt hebben. Onlangs speelde een dergelijke kwestie bij het Gerechtshof Den Bosch.
Rechtskeuze bij een internationale werknemer
Los van de rechtskeuze die partijen in de arbeidsovereenkomst hebben gemaakt, kan op grond van Europese wetgeving (Rome I Verordening) het recht van een ander land dwingend van toepassing zijn op de rechtsverhouding tussen een werkgever en een werknemer. Veel werkgevers denken dat als zij het Nederlands Recht in de arbeidsovereenkomst van toepassing hebben verklaard, dat dit rechtstelsel altijd van toepassing is. Dit is niet juist en te kort door de bocht. Als een werknemer veel buiten Nederland werkt, dan kan deze werknemer namelijk een beroep doen op het rechtstelsel van het land waar hij of zij ‘gewoonlijk de arbeid verricht’. Wees hier als (internationale) werkgever dus alert op.
Kwestie Poolse werknemer en Ryanair: eenzijdige wijzigingen standplaats
In een recente zaak speelde het bovenstaande. Het ging om een werknemer van Ryanair die werkzaamheden aan boord van vliegtuigen verricht: een werknemer die dus vaak buiten de landsgrenzen opereert. Deze werknemer van Ryanair had als standplaats bij indiensttreding Stockholm (Zweden). Twee jaar later sluiten partijen een nieuwe arbeidsovereenkomst met als standplaats Eindhoven. Vervolgens wenst Ryanair de standplaats na enige tijd opnieuw eenzijdig te wijzigen, dit keer naar Dublin (Ierland). Met deze laatste wijziging is de werknemer niet akkoord gegaan. Aangezien zij vervolgens niet met Ryanair op gesprekken is gekomen, heeft Ryanair haar op staande voet ontslagen. Het komt vervolgens tot een gerechtelijke procedure. De vraag in deze procedure is – onder meer – welk recht van toepassing is. Is dat het Nederlandse of het Ierse Recht? Belangrijk hierbij is dat het Ierse Recht – met name op dit punt – veel minder arbeidsrechtelijke bescherming aan werknemers biedt dan het Nederlandse Recht.
Nederlands Recht van toepassing
Het gerechtshof komt tot de conclusie dat het Nederlandse recht dwingend van toepassing is en dat deze werknemer de overplaatsing naar Dublin niet hoefde te accepteren. Het ontslag op staande voet was dus onterecht gegeven. Belangrijk was in deze kwestie dat deze werknemer sinds enige tijd in Eindhoven woonde en dat haar werkdag steeds begon in Eindhoven en ook eindigde in Eindhoven. Ook waren de vliegtuigen waar zij werkzaamheden in verrichtte, in Eindhoven gestationeerd. Alles wees dus op Eindhoven en aldus is het Nederlandse Recht van toepassing.
Het arrest kunt u via de volgende link lezen: arrest hof.
Conclusie
De conclusie die uit dit arrest getrokken kan worden, is dat een rechtskeuze niet heilig is in het internationale arbeidsrecht. De feitelijke uitvoering van de werkzaamheden is van groot belang: de feiten en omstandigheden kunnen een rechtskeuze aan de kant zetten.
Juridisch advies arbeidsrecht
Heeft u vragen over het bovenstaande of over andere onderwerpen op het arbeidsrecht/contractenrecht? Neem dan eens vrijblijvend contact met ons op. Wij zijn u graag van dienst.
Legal8 Advocaten & Bedrijfsjuristen
13-08-2018
