Start-up en risico’s
Een start-up is, zoals de meesten wel zullen weten, een doorgaans klein bedrijf dat net is begonnen met maar soms heel snel groeit. Vaak gaat het daarbij om een nieuw idee of een nieuw product dat op de markt gezet kan gaan worden en ook veel aandacht genereert. Doorgaans ontbreekt het echter aan personeel en middelen. Hiernaast ontbreekt het vaak aan ervaring en/of kennis en vaardigheden om een onderneming succesvol te runnen. Maar één van de belangrijkste dingen is natuurlijk het hebben van voldoende geld. Veel start-up’s hebben een grote potentie maar ook een groot faalpotentieel en er moet voldoende geld zijn om de (start) risico’s te ondervangen.
Start-up en faillissement
Er worden door de start-up (de mensen die het voor het zeggen hebben) dus behoorlijke risico’s genomen. Een start-up gaat doorgaans verplichtingen aan waarvan het helemaal niet zeker is dat de start-up die verplichten ook daadwerkelijk kan nakomen. Vaak gaat het goed, maar wanneer kansen niet goed uitpakken en schulden onbetaald blijven, dan kan de start-up omvallen met een faillissement als gevolg.
Bestuurdersaansprakelijkheid start-up
Bestuurdersaansprakelijkheid komt vaak om de hoek kijken bij faillissementen. In een faillissementssituatie zal de curator het handelen van het bestuur onder de loep nemen en bezien of het bestuur namens de start-up onverantwoorde risico’s is aangegaan. Wanneer dit laatste inderdaad zo is, dan kan de bestuurder in privé aansprakelijk zijn voor de schulden die de onderneming heeft gemaakt. Risico’s nemen mag (inherent aan het ondernemen), maar ingeval van onverantwoorde risico’s kan het wel degelijk leiden tot privé aansprakelijkheid van het bestuur.
Recente zaak over een start-up en bestuurdersaansprakelijkheid
In een recente zaak speelde het volgende. Een start-up richtte zich op het ontwikkelen van zogenoemde loyaliteitskaarten waarmee kaarthouders punten kunnen sparen om wereldwijd te betalen. Drie investeerders leggen € 100.000 in, hoewel de eigenlijke financieringsbehoefte het dubbele bedroeg. Als de loyaliteitskaart niet van de grond komt, vraagt een van de investeerders het faillissement aan, wat ook lukt. Volgens de curator zijn de bestuurders te lichtvaardig en met onvoldoende financiële middelen de start-up gestart. Onduidelijk is bovendien wat de bestuurders precies met het geld hebben gedaan. Meer juridisch gezegd wisten de bestuurders of behoorden de bestuurders volgens de curator te weten dat de start-up haar verplichtingen niet kon nakomen en dat de schuldeisers daardoor zouden worden benadeeld. De curator stelt de bestuurders persoonlijk aansprakelijk voor het tekort in het faillissement vanwege onbehoorlijke taakvervulling.
Onbehoorlijke taakvervulling?
Door de Hoge Raad is al veel eerder bepaald dat sprake is van onbehoorlijke taakvulling als de bestuurder bij de vervulling van zijn taak onmiskenbaar en duidelijk tekort is geschoten en de bestuurder daarvan een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Of in een bepaald geval plaats is voor een ernstig verwijt, dient te worden beoordeeld aan de hand van alle omstandigheden van het geval. Onder meer moet worden gelet op de door de rechtspersoon uitgeoefende activiteiten, de in het algemeen daaruit voortvloeiende risico’s, de taakverdeling binnen het bestuur, de eventueel voor het bestuur geldende richtlijnen, de gegevens waarover de bestuurder beschikte of behoorde te beschikken ten tijde van de aan hem verweten beslissingen of gedragingen, alsmede het inzicht en de zorgvuldigheid die mogen worden verwacht van een bestuurder die voor zijn taak berekend is en deze nauwgezet vervuld.
Bij de vervulling van hun taak moeten de bestuurders zich richten naar het belang van de vennootschap en dienen zij zorgvuldig om te gaan met iedereen die belangen heeft bij de vennootschap. In deze zaak hebben de bestuurders niet in strijd met het businessplan gehandeld en hebben zij de belangen van de schuldeisers niet uit het oog verloren. Handelscrediteuren zijn betaald, de huurovereenkomst is tussentijds ontbonden, een overeengekomen betalingsregeling is zelfs nagekomen. Investeerders wisten dat het om een start-up ging en dan bestaat de kans dat het geen succes wordt en dat zij hun geld niet terugkrijgen. Dit verhoogde risico op niet-terugbetaling was verdisconteerd in een extra vergoeding voor het geval de onderneming een succes zou worden. De bestuurders hebben hun taak volgens de rechter dus niet onbehoorlijk vervuld.
Je kunt de uitspraak via de volgende link lezen: ECLI:NL:RBOVE:2024:5216.
Conclusie
Hoewel het in deze zaak goed afloopt voor de bestuurders, had het ook anders kunnen uitpakken. De rechter vond dat de bestuurders in deze zaak geen hele gekke dingen hadden gedaan. Wel veel risico’s genomen, maar geen onverantwoorde risico’s, althans ze konden goed beargumenteren waarom ze bepaalde beslissen hebben genomen en in het belang van derden hebben gehandeld. Bovendien winsten de investeerders dat er (grote) risico’s genomen zouden worden. Zouden de bestuurders echter slordiger hebben gehandeld, dan was het zomaar tot privé aansprakelijkheid gekomen.
Vragen over start-ups, ondernemerschap en/of bestuurdersaansprakelijkheid? Neem vooral contact met ons op!
