Bestuurders hebben een grote mate van beleidsvrijheid bij het besturen van “hun” onderneming. Dit moet eigenlijk ook wel, anders wordt ondernemen wel erg lastig. In onze blog van 10 maart 2015 hebben wij vermeld dat het feit dat achteraf een bepaald besluit niet gelukkig is geweest, niet per direct leidt tot aansprakelijkheid van deze bestuurder. De hoofdregel is dan ook dat wanneer een vennootschap tekortschiet in de nakoming van een verbintenis (of een onrechtmatige daad pleegt), alleen de vennootschap aansprakelijk is voor de daaruit voortvloeiende schade en niet de bestuurders. Dat deze hoofdregel uitzondering kan lijden, is in “bestuurdersland” algemeen bekend.
Bestuurdersaansprakelijkheid (intern)
In artikel 2:9 BW is bepaald dat bestuurders ten opzichte van (jegens) de vennootschap gehouden zijn hun taak behoorlijk te vervullen. Uit vaste rechtspraak van de Hoge Raad volgt dat om als bestuurder persoonlijk aansprakelijk gehouden te worden, vereist is dat de bestuurder persoonlijk een ernstig verwijt gemaakt kan worden. Pas dan heeft een bestuurder zijn taak niet behoorlijk vervuld. Dit volgt allereerst uit het ‘moederarrest’ van de Hoge Raad, HR Staleman/Van de Ven. Een ernstig verwijt is een bestuurder niet zomaar te maken. Voorkomen dient immers te worden dat bestuurders zich door defensieve overwegingen laten leiden. Vervolgens is deze overweging herhaald in het bekende arrest HR Ontvanger/Roelofsen. Uit dit laatste arrest volgt ook dat het ernstig verwijt criterium zowel voor artikel 2:9 BW geldt alsmede voor aansprakelijkheid uit hoofde van de onrechtmatige daad (artikel 6:162 BW).
Ook in een recent arrest van 6 februari 2015 blijkt dat het ‘ernstig verwijt’ criterium, nog steeds van toepassing is.
Overigens geldt het bovenstaande voor het gehele bestuur (hoofdelijkheid).
Disculpatie?
De individuele bestuurder kan zich proberen te disculperen (kwijten van aansprakelijkheid) door aan te tonen dat hem geen ernstig verwijt kan worden verweten en dat hij niet nalatig is geweest. Dit is echter geen gemakkelijke taak…
Beklamel arrest
Een in de praktijk zeer belangrijk arrest betreft het “Beklamel arrest”. De voor bestuurders belangrijke norm die uit dit arrest volgt is dat een bestuurder persoonlijk aansprakelijk gehouden kan worden op grond van een onrechtmatige daad als hij namens de rechtspersoon een overeenkomst aangaat met een derde terwijl hij weet of behoort te weten dat de rechtspersoon de uit deze overeenkomst voortvloeiende verplichtingen niet kan nakomen en geen verhaal kan bieden. Is daar sprake van, dan zal de bestuurder persoonlijk (dus in privé!) aansprakelijk gehouden worden voor de schade van deze derde. Opletten geblazen dus voor bestuurders.
Het bovenstaande betreft de zogenoemde interne aansprakelijkheid. In een volgende blog zal worden ingegaan op de aansprakelijkheid van bestuurders in faillissementssituaties (extern).
Juridisch advies bestuurdersaansprakelijkheid
Heeft u vragen over het bovenstaande? Neem dan geheel vrijblijvend contact op met een van onze juristen. Wij zijn u graag van dienst en kunnen u inhoudelijk adviseren met betrekking tot het bovenstaande.
Legal8 Advocaten en Bedrijfsjuristen
088 – 88 3 8888
info@legal8.nl
31-05-2016
