Als de rechter tot ontbinding van een arbeidsovereenkomst overgaat, dan kan de rechter in bepaalde situaties een billijke vergoeding aan de werknemer toekennen. De wet voorziet echter niet in een berekeningsmethode van deze billijke vergoeding. Dit overigens in tegenstelling tot de berekening van de transitievergoeding welke berekening wel wettelijk is vastgelegd. Maar zijn er richtlijnen of gezichtspunten die de praktijk kan gebruiken voor het berekenen of inschatten van de hoogte van een billijke vergoeding?
New Hairstyle arrest (ECLI:NL:HR:2017:1187)
In het arrest New Hairstyle van 30 juni 2017 heeft de Hoge Raad een aantal gezichtspunten geformuleerd die de rechter kan gebruiken bij het motiveren van de hoogte van de billijke vergoeding. De praktijk kan deze gezichtspunten gebruiken om de hoogte daarvan min of meer in te schatten. In dit arrest noemt de Hoge Raad (onder meer) de volgende gezichtspunten:
- Hoe lang zou de arbeidsovereenkomst (naar alle waarschijnlijkheid) hebben voortgeduurd als de opzegging zou zijn vernietigd en hoeveel loon zou de werknemer in die situatie hebben ontvangen?
- Valt de werkgever een verwijt te maken over de grond voor de vernietigbaarheid van de opzegging en zo ja, in welke mate?
- Zijn de redenen die de werknemer heeft om af te zien van vernietiging van de opzegging aan de werkgever toe te rekenen?
- Heeft de werknemer ander werk gevonden en welke inkomsten verdient hij of zij daaruit?
- Is sprake van (andere) inkomsten die de werknemer in redelijkheid in de toekomst kan verwerven?
- Kan de werknemer aanspraak maken op een transitievergoeding?
- De duur van de arbeidsovereenkomst.
- De financiële situatie van de werkgever.
Blue Circle arrest (ECLI:NL:HR:2020:955)
In het Blue Circle arrest van 29 mei 2020 overweegt de Hoge Raad dat de rechter een grote beoordelingsvrijheid heeft bij de vaststelling van de hoogte van de billijke vergoeding, maar dat de motivering wel aan bepaalde eisen moet voldoen. De rechter moet dus deugdelijk toelichten hoe hij aan het bedrag van de billijke vergoeding komt. Duidelijk is dat bij het bepalen van de hoogte van een billijke vergoeding alle omstandigheden van het geval van belang zijn en specifiek de hiervoor genoemde omstandigheden uit het New Hairstyle arrest. Belangrijk zijn in ieder geval de gevolgen voor de werknemer van het verlies van de arbeidsovereenkomst (“de waarde” die de arbeidsovereenkomst had voor de werknemer), de eventuele verwijtbaarheid van het handelen of nalaten van de werkgever en uiteraard de overige gezichtspunten.
Belang voor de praktijk
Het inschatten van de hoogte van een billijke vergoeding blijft altijd een lastige klus, zij het dat er dus wel bepaalde richtlijnen of gezichtspunten zijn. De mee te wegen factoren hangen uiteindelijk altijd af van wat partijen aanvoeren in de procedure. Het is aan partijen om voldoende (deugdelijke) argumenten en gezichtspunten naar voren te brengen dan wel die te weerleggen.
Legal8 Advocaten
20-10-2021
