In het hierna te bespreken arrest van de Hoge Raad gaat het om een ontslag op staande voet. In dit geval heeft een vestigingsmanager van een bedrijf in het kader van zijn functie een auto ter beschikking gekregen met een zakelijke tankpas, deze auto werd zowel privé als zakelijk gebruikt. Na 5 jaar besluit de manager om over te stappen op een privéauto, waarbij hij nog wel gebruikt maakt van de zakelijke tankpas. Tijdens een gesprek drie maanden later komt er boven water dat de manager niet alleen zijn privéauto met de zakelijke pas heeft getankt, maar ook de auto van zijn vrouw. Toen de werkgever hier achter kwam, volgde een ontslag op staande voet.
Dit ontslag op staande voet werd in een ontslagbrief beschreven en aan de werknemer gestuurd. De reden voor het ontslag op staande voet is in deze ontslagbrief:
‘diefstal van bedrijfseigendommen’.
Diefstal is echter een strafrechtelijk begrip (en geen arbeidsrechtelijk begrip) en de vraag is dan ook of er gevolgen zijn voor het gebruik van dit begrip in de ontslagbrief. Deze vraag werd aan de Hoge Raad voorgelegd.
De werkgever stelt dat het gegeven ontslag op staande voet rechtsgeldig is aangezien de werknemer tweemaal de privéauto van zijn vrouw heeft getankt met de zakelijke tankpas. Dit was niet toegestaan. Volgens de werkgever is er in dit geval dus sprake van diefstal, hetgeen de werkgever ook in de ontslagbrief had vermeld.
De werknemer stelt aan de andere kant dat aangezien de werkgever als reden voor het ontslag ‘diefstal’ heeft gebruikt, ook aan alle bestanddelen van art. 310 Sr. (dit is strafrechtelijke basis van diefstal) moet worden voldaan. Hieraan is volgens de werknemer niet voldaan. Hoe oordeelt de Hoge Raad hierover?
Is de letterlijke tekst van een ontslagbrief altijd bindend?
De centrale vraag voor de Hoge Raad is of de werkgever aan de letterlijke tekst van de ontslagbrief gehouden dient te worden en of de werkgever aldus het strafrechtelijke begrip diefstal dient te bewijzen.
Overwegingen Hoge Raad
De Hoge Raad overweegt dat een dringende reden voor een ontslag op staande voet – zoals diefstal – onverwijld (onmiddellijk) aan de wederpartij moeten worden medegedeeld. Voor de wederpartij (de werknemer) moet de reden van het ontslag onmiddellijk duidelijk zijn. De tekst van een ontslagbrief is hierbij erg belangrijk. Echter, onder bepaalde omstandigheden kan deze letterlijke tekst van de ontslagbrief terzijde worden gesteld.
In deze zaak was het de werknemer volgens de Hoge Raad duidelijk dat de term ‘diefstal’ betrekking had op het gebruik van de tankpas voor privédoeleinden, zonder daarvoor toestemming te hebben van de werkgever. In deze zaak staat derhalve vast dat de term ‘diefstal’, zoals gebruikt in de ontslagbrief, niet moet worden opgevat in strafrechtelijke betekenis. De Hoge Raad sluit zich aan bij de begripsomschrijving van het gerechtshof. Hierbij speelt mee dat de werkgever de werknemer eerder al had medegedeeld dat de term diefstal op het gebruik van de tankpas voor privédoeleinden zag.
Het arrest is via de volgende link te lezen: rechtspraak.
Belang voor de praktijk
Hoewel het voor werkgevers van groot belang is om de ontslagreden duidelijk in de ontslagbrief te beschrijven, kan naast de letterlijke tekst acht geslagen worden op de omstandigheden van het geval. In dit arrest overweegt de Hoge Raad dat de omstandigheden meebrengen dat de letterlijke tekst van de ontslagbrief niet doorslaggevend was.
De problemen in deze zaak hadden voorkomen kunnen worden als de werkgever een arbeidsrechtelijk begrip had gebruikt in plaats van het strafrechtelijk begrip ‘diefstal’. De werkgever had in de ontslagbrief beter kunnen vermelden dat er sprake was van ‘onrechtmatig gebruik’ van de tankpas, zodat er geen discussie was ontstaan over de opvatting van het begrip.
Het is dus belangrijk om een goede ontslagbrief op te stellen en daarbij goed te letten op de omschrijving van het ontslag. Hiermee kunnen vervelende situaties worden voorkomen.
