Een statutair bestuurder (of directeur) heeft een bijzondere rechtspositie binnen de vennootschap: een statutair bestuurder heeft namelijk een vennootschapsrechtelijke en een arbeidsrechtelijke band met de vennootschap. De statutair bestuurder is met andere woorden een bijzonder soort ‘werknemer’. Dit komt niet alleen bij de benoeming naar voren, maar met name ook als de wegen van de vennootschap en de bestuurder gaan scheiden: beide banden moeten dan beëindigd worden. Met name aan de arbeidsrechtelijke beëindiging kunnen nogal wat haken en ogen zitten, waardoor de vennootschap een billijke vergoeding verschuldigd kan zijn. Lees hieronder verder!
Bijzondere rechtspositie
De bijzondere rechtspositie van een statutair directeur kenmerkt zich dus door een vennootschapsrechtelijke en een arbeidsrechtelijke relatie met de vennootschap. Bij ontslag van de statutair bestuurder kennen het vennootschapsrechtelijke en het arbeidsrechtelijke deel hun eigen juridische kader. In het vennootschapsrechtelijke deel wordt de statutair bestuurder benoemd door het orgaan dat daartoe bevoegd is: doorgaans is dit de algemene vergadering (van aandeelhouders: of AVA). Arbeidsrechtelijke afspraken worden echter vastgelegd in een arbeidsovereenkomst.
Vennootschapsrechtelijk ontslag
Als een onderneming afscheid wil nemen van de statutair bestuurder, dan dient het hierboven vermelde orgaan (doorgaans: de AVA) de bestuurder te ontslaan. Hierbij dient een aantal procedurele regels in acht genomen te worden, zoals het correct oproepen van de AVA en dat de bestuurder het recht heeft om over zijn ontslag gehoord te worden. Dit laatste aspect moet niet onderschat worden.
Arbeidsrechtelijk ontslag
Het arbeidsrechtelijk ontslag van de statutair bestuurder kent zijn eigen regels. Worden deze regels niet correct in acht genomen, dan heeft dat voor het ontslag als zodanig geen consequenties. Het ontslag is definitief met het (correct uitgevoerde) vennootschapsrechtelijke ontslag. Volgens vaste rechtspraak eindigt met een rechtsgeldig vennootschapsrechtelijke ontslag immers ook de arbeidsovereenkomst met de statutair bestuurder. Dit laatste tenzij er een opzegverbod bestaat (zoals bij ziekte/arbeidsongeschiktheid of zwangerschap het geval is).
Billijke vergoeding voor statutair bestuurder/directeur?
Echter, ondanks dat het ontslag definitief is, zal een rechter (als het zover komt) toch bekijken of er een ‘voldragen’ redelijke ontslaggrond is zoals bij ‘gewone’ werknemers het geval is. De vennootschap zal dit in rechte moeten aantonen. Denk hierbij aan disfunctioneren en ernstig verwijtbaar handelen. Gebeurt dit niet of onvoldoende, dan kan de statutair bestuurder – met succes – een billijke vergoeding van de vennootschap vorderen.
Rechtspraak
In een recente uitspraak van de Rechtbank Amsterdam blijkt bijvoorbeeld dat als de vennootschap (dus eigenlijk de werkgever) geen redelijke grond voor opzegging van de arbeidsovereenkomst heeft, een billijke vergoeding toegekend kan worden. Hiernaast geeft de rechter aan dat het ontslagbesluit (van de AVA) niet achteraf kan worden onderbouwd met nieuwe feiten. De niet in het ontslagbesluit genoemde ontslaggronden blijven in rechte dus buiten beschouwing. Opletten geblazen dus!
Geïnteresseerden kunnen deze uitspraak via de volgende link raadplegen: rechtspraak.
Ook de Rechtbank Rotterdam besliste eind vorig jaar dat als de vennootschap geen redelijke grond voor ontslag van de statutair bestuurder heeft, een billijke vergoeding verschuldigd kan zijn. In deze zaak was dat inderdaad het geval, met name omdat de directeur nimmer was aangesproken op een ‘verschil van inzicht’.
Geïnteresseerden kunnen deze uitspraak via de volgende link raadplegen: rechtspraak.
Juridisch advies arbeidsrecht/ondernemingsrecht
Heeft u nog vragen over het bovenstaande? Neem dan eens contact met één van onze juristen op. Wij kunnen u ter zake adviseren en bijstaan en zijn u uiteraard graag van dienst.
Legal8 Advocaten & Bedrijfsjuristen
04-04-2018