Werkgeversaansprakelijkheid voor woon-werkverkeer
Veel werkgevers weten dat zij aansprakelijk gesteld kunnen worden voor ongevallen die zich hebben voorgedaan op de werkplek. Wat werkgevers vaak niet weten is dat zij ook aansprakelijk gesteld kunnen worden voor ongevallen die zich voordoen buiten de reguliere werktijd en/of buiten de werkplek. Bijvoorbeeld tijdens woon-werkverkeer van werknemers, bedrijfsfeestjes en zakenreizen.
In deze blog die geschreven is door onze juridische stagiair gaan we in op werkgeversaansprakelijkheid bij ongevallen veroorzaakt tijdens woon-werkverkeer door werknemers. Eerst komt het wettelijk kader aan bod.
Het wettelijk kader
Hoofdzakelijk kent het arbeidsrecht twee ‘smaken’ werkgeversaansprakelijkheid voor wat betreft de kwalificatie van het moment waarop de schade zich heeft voorgedaan. Die zijn als volgt:
- de werknemer heeft een bedrijfsongeval gehad waarbij hij in uitvoering van werkzaamheden was;
- de werknemer heeft een bedrijfsongeval gehad waarbij hij juist niet in uitvoering van werkzaamheden was.
Ook al klinkt het een beetje gek: beide situaties bieden de mogelijkheid voor de werknemer om zijn geleden schade te verhalen op de werkgever. In de tweede situatie, waarbij de werknemer geen werkzaamheden uitvoert, is een extra door de Hoge Raad geformuleerd vereiste aanwezig. Het ongeval waaruit de schade is voortgevloeid moet namelijk een ‘bepaalde mate van samenhang hebben’ met de regulier uit te voeren werkzaamheden. Zodra die mate van samenhang aanwezig is, kunnen bijzondere omstandigheden van dat geval rechtvaardigen dat de werkgever de geleden schade van de werknemer moet vergoeden. Die bijzondere omstandigheden kunnen per situatie anders zijn.
Het wettelijk kader bij woon-werkverkeer
Zodra een werknemer een ongeval heeft gehad tijdens woon-werkverkeer geldt in beginsel dat de werkgever niet aansprakelijk gesteld kan worden. Dat komt omdat de werkgever geen feitelijke zeggenschap heeft over de gedragingen m.b.t. dergelijk verkeer. Immers, de werkgever kan de route niet bepalen en tevens geen geboden en verboden geven omtrent hoe de werknemer zich dient te gedragen: iets wat op de werkvloer wel kan. Toch kan de werkgever aansprakelijk gesteld worden voor de gevolgen van een dergelijk ongeluk. Dit kan, zoals gesteld, als het ongeval een bepaalde mate van samenhang heeft met de regulier uit te voeren werkzaamheden. In de rechtspraak hanteert men om dat te controleren het volgende toetsingscriterium:
‘’is het vervoer waaruit het ongeluk is voortgevloeid op één lijn te stellen met vervoer dat plaatsvindt krachtens verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst?’’
Zodra deze vraag bevestigend beantwoord kan worden, dan is de werkgever aansprakelijk voor de gevolgen van het verkeersongeval. Moet die vraag ontkennend worden beantwoord, dan ontspringt de werkgever de dans. Het is overigens vrij uitzonderlijk dat werkgevers aansprakelijk gesteld worden voor schade tijdens woon-werkverkeer van werknemers. Het komt met andere woorden niet vaak voor dat dit vervoer aangemerkt moet worden als vervoer dat plaatsvindt door de verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst.
Wanneer is woon-werkverkeer wél op één lijn te stellen?
Dat is lastig om zeggen. In ieder geval zal de werkgever een bepaalde zeggenschap moeten hebben gehad over de gedragingen in het verkeer. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de volgende situaties:
- een werkgever geeft een werknemer de opdracht om een pakketje te bezorgen op de terugweg naar huis;
- een werkgever geeft opdracht om een collega thuis af te zetten;
- een werkgever geeft opdracht aan de werknemer om niet eerst naar kantoor of de werkplaats te komen in de ochtend, maar direct vanuit huis naar een opdrachtgever te rijden.
Conclusie
Of een werkgever aansprakelijk is voor de gevolgen van een ongeval tijdens woon-werkverkeer wordt beoordeeld aan de hand van een zogenoemde open norm: het is afhankelijk van alle omstandigheden van het geval. Bent u als werkgever aansprakelijk gesteld voor de gevolgen van een ongeval van één van uw werknemers tijdens woon-werkverkeer? Neem dan contact met ons op. Wij staan u graag bij.
Juridisch advies werkgever
Heeft u vragen over het bovenstaande of wenst u meer informatie te ontvangen over onze dienstverlening? Neem eens vrijblijvend contact met een van onze bedrijfsjuristen of advocaten op. Wij zijn u graag van dienst.
Legal8 Advocaten & Bedrijfsjuristen
088 – 88 3 8888
info@legal8.nl
21-09-2018
